Wonderlijk. Er is één ding dat alle mensen ter wereld elke seconde van hun leven precies hetzelfde doen. Groot of klein, rijk of arm, koning of zwerver, je kunt er niks aan veranderen, het gaat maar door, iedereen precies hetzelfde: ouder worden. Elke seconde één seconde ouder. De koning heeft alles voor elkaar kunnen krijgen, maar niet dat hij per 2 seconden er maar één ouder wordt. De oliesjeik doet het niet beter dan de vuilnisman en zelfs Bill Gates heeft geen trucje kunnen uitvinden waardoor het voor hem beter uitvalt dan voor ieder ander op de wereld. Niks, niemendal, geen enkel verschil, iedereen hetzelfde. Elke seconde één seconde ouder.
Wat voor handigheidjes ze ook geprobeerd hebben, het heeft niks geholpen. Uw uur duurt 60 minuten van 60 seconden, maar het mijne ook. Mijn dag duurt 24 uur van 60 minuten van 60 seconden, maar de uwe ook, en ook die van alle Chinezen, Mongolen, Australiërs, Oezbeken, Indianen, Eskimo’s en noem maar op. We vliegen naar de maan en veel verder, we weten precies hoe we een DNA kunnen vaststellen, we weten tamelijk veel van genen en embryo’s, de computer kent voor sommigen geen enkel geheim meer, maar een seconde blijft een seconde, een minuut een minuut, een uur een uur, en ga zo maar door, en in die seconde, die minuut of dat uur wordt elk mens één seconde, één minuut of één uur ouder. Niks aan te veranderen, iedereen moet zich daarbij neerleggen.
Ze zeggen wel dat ze het kunnen veranderen, de cosmeticafabrikanten en bepaalde chirurgen. Ze weten heel goed dat ieder mens elke seconde één seconde ouder wordt, maar ze zijn in ruil voor nogal wat geld graag bereid u en mij de illusie te verkopen dat er wél iets aan te doen is. Dat ze iets hebben uitgevonden of kunnen verrichten waaraan je kunt zien dat je niet elke seconde één seconde ouder wordt, maar dat je jouw seconde misschien wel kunt halveren. Of door drie delen. Of vier, vijf, zes. Dan word je in één seconde maar een derde, een vierde, een vijfde of een zesde seconde ouder. Door hoe meer je elke seconde kunt delen, hoe duurder het spul en kostbaarder de operatie, en hoe meer zij eraan verdienen. Maar hebt u ooit gehoord dat de bedenker van botox honderdrieënnegentig is geworden? Dat de uitvinder van anti-rimpelcrême al tijdens zijn leven het eeuwige leven leek te bereiken en tenslotte als een jonge god overleed?
Of overleden ze op een menselijker moment en was het enige verschil dat hun velletje wat strakker getrokken leek? En wat moet zo’n strakke kop eigenlijk op zo’n oud lijf? Gladde kop met rimpelbuik, kreukelbillen en hangborsten? Of zijn die en al het andere beneden je boordenknoopje ook opgerekt? Denk je dat je daarmee de uitvinder van de seconden, minuten en uren een hak kunt zetten?
Andersom is natuurlijk ook mogelijk. Soms heb je iemand een paar maanden niet gezien, kom je hem tegen op de Oude Gracht en denk je: tsjé, wat is die oud geworden! Die is in die paar maanden veel en veel meer dan een paar maanden ouder geworden. Maar het is niet waar, zijn seconden hebben in die paar maanden precies even lang geduurd als die van u en van mij, zijn uren, dagen, weken en maanden ook. Dat hij extra ouder lijkt te zijn geworden, is niet anders dan omgekeerde botox of welk smeerseltje dan ook: je denkt dat je het aan hem ziet, maar het is niet waar, het is gezichtsbedrog, hij heeft het misschien alleen maar een paar maanden erg moeilijk gehad.
Ooit gehoord van die man van een jaar of veertig die een nacht had moeten doorbrengen terwijl hij boven een ravijn hing met een grote kans om naar beneden te glijden en dood te vallen? Drie maanden later was hij helemaal grijs. Afschuwelijke emoties, met het omgekeerde resultaat van botox en smeerseltjes. En niet bij het Kruidvat verkrijgbaar.
Tussen de seconden zelf zit geen verschil en zal nooit verschil ontstaan. Waar wel verschil in zit, is het aantal seconden dat mensen met dat ouder worden bezig zijn. De één wordt 93 jaar – en dat is inclusief de schrikkeljaren 2 miljard, 934 miljoen, 856 duizend en 800 seconden, terwijl een ander het niet verder brengt dan bijvoorbeeld de helft, of een derde, een tiende of een honderdste daarvan. We trekken een poosje met elkaar op, de seconden van de één tikken ook voor de ander, we doen elke dag en elke seconde precies hetzelfde – ouder worden – en dan ineens gaat die ene alleen door en is de ander letterlijk uitgeteld. Misschien komt daar dat woord wel vandaan.
De ene mens is de andere niet, en de ene seconde is ook de andere niet. Er zijn blije mensen en blije seconden, droeve mensen en droeve seconden, wanhopige mensen en wanhopige seconden. Geen machtelozer mens dan iemand die in een machteloze seconde aan het bed zit van iemand wiens seconden bijna voorbij zijn, die straks ophoudt met precies hetzelfde te doen wat alle andere mensen in de hele wereld hun hele leven elke seconde doen en hebben gedaan: telkens één seconde ouder worden. Hun grens is bereikt, botox helpt niet meer voor de buitenkant, de dokter niet meer voor de binnenkant en de psycholoog niet meer voor de geest. Je kunt de hand vasthouden van degene wiens seconden bijna uitgeteld zijn, je kunt een kus op het hoofd van die ander drukken of diens wangen of haar strelen, je kunt bij die ander blijven zitten tot hij of zij geen seconde meer over heeft, je kunt geen seconde en geen millimeter van de zijde van die ander wijken, je kunt bidden om beterschap of een eind aan het lijden, en die allerlaatste bede wordt onherroepelijk verhoord, daar kun je zeker van zijn, al weet je niet hoeveel seconden dat nog duurt. Je denkt aan het proces van die ander, je wilt veel dieper bij die ander zijn dan je in feite bent, je hebt bijna je hele leven van alles samen gedaan en nou ineens zijn haar of zijn seconden op en – nu het er echt op aan komt – moet die ander het allermoeilijkste in zijn leven in z’n dooie eentje doen. Komt die uitdrukking daar soms vandaan?
Elke seconde kan beslissend zijn. Die ene seconde dat een jongen en een meisje – of een jongen en een jongen, of een meisje en een meisje – elkaar in de ogen kijken en weten dat ze de rest van hun leven samen willen zijn. Ze weten niks van elkaar, ze hadden elkaar nooit eerder gezien, ze komen elkaar toevallig tegen in die seconde en op een plek die niemand van tevoren had kunnen berekenen, en ineens, in één seconde: boem, een beslissing en een gevoel voor het leven: met jou wil ik alles en altijd, tot in een eeuwigheid aan seconden.
Die ene seconde die de wielrenner of de zwemmer de overwinning en eeuwige roem bracht, duurde niet langer dan elke andere seconde uit alle eeuwen en eeuwen. Die seconde dat het stoplicht al op rood stond, toen die automobilist-met-vier-borrels-achter-z’n-kiezen er dwars doorheen reed en de moeder van drie kinderen schepte, ook niet.
Die ene seconde waarin je beslist over kinderen krijgen, over leven of niet-leven, en dat laatste is iets anders dan de dood. Maar het eerste – op den duur, na zoveel miljoen of miljard seconden – toch ook de dood.
Die ene seconde, die niet langer of korter duurde dan al die miljarden andere seconden van alle mensen op aarde, en waarin ze allemaal precies één seconde ouder werden. Niet langer, niet korter.
Ik was niet zo jong meer, maar ik had er nooit ook maar één seconde over ingezeten dat ik m’n leven lang alleen zou blijven, dat ik haar niet zou tegenkomen. Ik wist dat die seconde komen zou. En die kwam. Ik zag je, ik zag je ogen, ik hoorde je lach, en ik wist: dat is ze. De seconde waarin ik je voor het eerst omarmde, kuste, streelde, de seconde waarin mijn leven veranderde. Die ene seconde. Eén groot feest, voor altijd. Jij.
En toen gebeurde wat nooit eerder op aarde was gebeurd: in die ene seconde werd ik twaalf jaar jonger.
Leonore Blok zegt
Mooi! Het onverwachte einde maakt het extra bijzonder.
monica morak zegt
Niets tegen in te brengen. Maar….die 12 jaar duren die nog altijd?
Jaap van den Beukel zegt
Gelukkig wel!!!!!